Τρίτη 30 Ιουλίου 2013

Παραμύθι, δίχως μύθι...

Μια φορά και έναν καιρό, ήτανε ένα παραμύθι, που δεν είχε ειπωθεί. "Αυτό είναι πολύ κρίμα", σκεφτόταν το παραμύθι, για τον ίδιο του τον εαυτό. "Είμαι πολύ ευχάριστο και καλογραμμένο. Είναι κρίμα που κανείς δεν με έχει πει." Ήταν όντως μία πολύ περίεργη και δυσάρεστη κατάσταση. Όλα τα παραμύθια του κόσμου είχαν μπει σε ένα - το λιγότερο - παιδικό κεφάλι και είχαν κουρνιάσει. Είχαν βρει τη φωλιά που χρειάζονταν, για να κλωσήσουν τα αυγουλάκια τους, που λέγονται "σκέψεις". Εκτός από αυτό.

"Μα τι μου λείπει;", σκεφτόταν διαρκώς. "Έχω μία υπέροχη ιστορία αγάπης, μία νεράιδα, έναν ιππότη, ένα μεγάλο και σκοτεινό δάσος, δύο σκίουρους που μιλάνε..." Και μέτραγε και ξαναμέτραγε τα υλικά του, μέχρι που του τελείωναν τα δάχτυλα και ξανάρχιζε από την αρχή. Έτσι πέρναγε τις ώρες του, φυσώντας και ξεφυσώντας, ψάχνοντας να βρει το λάθος.

Μια μέρα αποφάσισε να φανεί γενναίο και να κάνει ό,τι δεν είχε τολμήσει ποτέ μέχρι τότε. Θα έμπαινε στο στόμα του πρώτου ανθρώπου που θα συναντούσε. Δεν το ένοιαζαν οι συνέπειες. Έπρεπε να ειπωθεί. Το καημένο...Πού να 'ξερε!!

"Με το ένα, με το δύο, με το τρία!", είπε και χύμηξε σε έναν...πολιτικό, ο οποίος εκείνη τη στιγμή έκανε βαριές δηλώσεις για την εθνική οικονομία της χώρας του. Ο αφηγητής ζητά να τον συγχωρέσετε που δεν θυμάται σε ποια χώρα έγινε το περιστατικό, αλλά έχουν περάσει τόσοι αιώνες από τότε... Εξάλλου, δεν έχει και πολύ σημασία. Το καημένο το παραμύθι...Πού να 'ξερε!!

"Οι ώρες που βιώνουμε είναι κρίσιμες. Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένας ψευδός ιππότης, που δεν έλεγε το "ρο". Όλοι πρέπει να σταθούμε αντάξιοι των περιστάσεων. "Ιππότη, ε, ιππότη, πες "αγριοκέρασο!". Εκτιμούμε τις προσπάθειες του λαού. Οι δύο σκίουροι που τον φρόντιζαν, ένα ζευγάρι φλύαρων και φιλικών τρωκτικών, ανησυχούσαν που τον έβλεπαν να κλείνεται στην ξύλινη καλύβα του..."

Στοπ. Τι σαματάς! Τι κακός χαμός...Το παραμύθι με ένα σάλτο πετάχτηκε έξω από εκείνο το απαίσιο στόμα, που μύριζε στάχτη και τσίχλα μέντας. Χωρίς να έχει καταλάβει τη γκάφα του, κάθισε να ανασάνει, αναστατωμένο, συγχυσμένο και ντροπιασμένο. Μα καλά, πώς μπόρεσε να κάνει κάτι τέτοιο; Τόσο απελπισμένο ήταν; Με τσακισμένη την υπερηφάνειά του, μετάνιωνε για την παράτολμη και χαζή πράξη του. "Ούτε ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, ούτε εγώ θέλω να ειπωθώ από ένα τόσο βρώμικο στόμα. Έχω μία υπέροχη ιστορία αγάπης, μία νεράιδα, έναν ιππότη, ένα μεγάλο και σκοτεινό δάσος, δύο σκίουρους που μιλάνε..Είμαι τόσο ευχάριστο και καλογραμμένο. Θέλω να ειπωθώ και να εισακουστώ και να φωλιάσω και να κλωσήσω και να γεννήσω και να ξαναγεννηθώ...", έλεγε και ξανάλεγε και φυσούσε και ξεφυσούσε. Και, φυσικά, ούτε που πρόσεξε την αναστάτωση των παρόντων, την πτώση του πολιτικού και την επανάσταση που θα ακολουθούσε. Μάζεψε τις λέξεις του και έφυγε.

Τους επόμενους μήνες δοκίμασε την τύχη του, εισβάλλοντας σε στόματα ανθρώπινα, πολλά. Σε παιδικές χαρές, σε αυλές σχολείων, σε γυμναστήρια, σε καφετέριες όπου σύχναζαν οι ποιητές... Θα φανταζόταν κανείς ότι σε τέτοια περιβάλλοντα, το παραμύθι θα έβρισκε αυτό που έψαχνε, κάποιον να το αφηγηθεί όπως του άξιζε. Μα η πραγματικότητα είναι πολλές φορές σκληρή και ο κόσμος φοβάται όταν ξαφνικά μπαίνουν στο στόμα του λέξεις άγνωστης προέλευσης. Μπορεί το παραμύθι μας να ήταν τόσο ευχάριστο και καλογραμμένο όσο το ίδιο πίστευε για τον εαυτό του, αλλά πρέπει να παραδεχτούμε ότι και εμείς, αν ξαφνικά αρχίζαμε να λέμε ένα παραμύθι χωρίς να ξέρουμε το τέλος, θα ερχόμασταν σε δύσκολη θέση. Πώς να αφηγηθείς ένα παραμύθι, που του λείπει το "μύθι";

 Η φήμη ότι κυκλοφορεί ένα παραμύθι, που μπαινοβγαίνει στα στόματα και δεν κάθεται μέχρι να τελειώσει, διαδόθηκε πιο γρήγορα και από τη σκόνη. Παρεξηγήσεις, κλάματα, αυτιά κλειστά και άλλα ευτράπελα δυνάμωσαν τόσο τον αστικό μύθο, ο οποίος με τη σειρά του γέννησε ψευτοήρωες, ψευτοπαραμυθάδες, που ισχυρίζονταν ότι τους είχε καταλάβει και αυτούς το ξεστρατισμένο παραμύθι. Άρχισαν, επίσης, να παρελαύνουν...τέλη. Ο καθένας αφηγούνταν την ιστορία όπως τον βόλευε και του άρεσε και της κότσαρε το τέλος που του ταίριαζε καλύτερα. Τα ηθικά διδάγματα άπειρα, όσοι και οι σφετεριστές.

Το παραμύθι μας ήταν τόσο βαθιά απογοητευμένο με τη δική του αποτυχία να ειπωθεί, από τη δική του ποταπή συμπεριφορά να προσπαθεί μάταια να βιάσει με τις λέξεις του τα ξένα στόματα και με τις αντιδράσεις που αυτό είχε προκαλέσει, που αποσύρθηκε σε ένα μεγάλο και σκοτεινό δάσος...Δεν μέτραγε πια τα δάχτυλα, δεν φυσούσε και ούτε ξεφυσούσε. Κοίταζε τα πελώρια φύλλα που άλλαζαν χρώμα, έβλεπε τον αγέρα να παίρνει τις τελείες του μακριά και ούτε που το πολυένοιαζε. Έμεινε γυμνό από σημεία στίξης και από τις πιο ελαφριές του λέξεις. Και ούτε που το πολυένοιαζε.
"Τα πουλιά πετούν. Τα τζιτζίκια λιγότερο. Οι άνθρωποι καθόλου.", είπε μετά από βαθύ συλλογισμό κι αποκοιμήθηκε.

Ένα, αρκετά πεινασμένο, σκουλήκι έτυχε να περάσει δίπλα του, εκείνη την ώρα και, όπως ήταν αναμενόμενο, το πέρασε για μεζέ και το κατάπιε. Αυτό ήταν το τέλος για το παραμύθι χωρίς "μύθι". Και η αρχή. Γιατί, όπως ήταν αναμενόμενο, ένα γλυκύτατο πουλάκι κατάπιε με τη σειρά του το σκουλήκι, και έτσι, μέσα από την αναμενόμενη και χωρίς εκπλήξεις αλυσίδα της ζωής, το παραμύθι μας βρήκε τον τρόπο να ειπωθεί, σε ένα γλυκό κελάηδημα. Πετώντας. Είχε πια βρει τη φωλιά που έψαχνε.

Κολλητήρι

Σάββατο 2 Μαρτίου 2013

H νεράιδα του μήνα

Και μπήκε η άνοιξη...

πάλι γοργά, πάλι με τσαχπινιά! Μπήκε και ο Μάρτης. Δεν χτύπησε κανένα κουδούνι, δεν ζήτησε καμία άδεια, απλώς εγκαταστάθηκε! Τώρα που το σκέφτομαι, πήγε 2 του μηνός και ακόμη δεν έφτιαξα "Μάρτη", για το χέρι, για να μη με κάψει ο ήλιος!! Μόλις τελειώσω τη δημοσίευση θα τρέξω να φτιάξω. Α! Και καλό μήνα, σε όλους!

Χθες παρακολούθησα μία πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση σχετικά με την εκπαίδευση. Πώς τα εκπαιδευτικά συστήματα όλου του κόσμου επικεντρώνονται στο μυαλό και τη λογική και αφήνουν πίσω το σώμα, τη δημιουργικότητα, τη φαντασία. Ο Πικάσο είχε πει, αναφέρει ο Κεν Ρόμπινσον στην εν λόγω παρουσίαση, ότι όλα τα παιδιά γεννιούνται καλλιτέχνες. Το θέμα είναι να παραμείνουν καλλιτέχνες και καθώς μεγαλώνουν. Και αυτό είναι αλήθεια. Όλα τα παιδιά έχουν κάποιο ταλέντο. Και ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας θα έπρεπε να είναι η ανακάλυψη αυτού του ταλέντου και η καλλιέργειά του. Κανένα παιδί δεν είναι "καλύτερο" από το άλλο, όπως και κανένας ενήλικας. Είμαστε διαφορετικοί. Τα ρεύματα που φτιάχνει μία κοινωνία για να νιώθει ασφαλής, αλλάζουν από εποχή σε εποχή και ανάλογα με τις ανάγκες της οικονομίας. Πόσοι από εμάς δεν ακολουθούν το ρεύμα; Πόσοι από εμάς πηγαίνουν κόντρα σε αυτό; Όταν έδινα πανελλήνιες, το ρεύμα ήταν παιδαγωγικά ή οικονομικές σπουδές. Παλιότερα θα μου έλεγαν δικηγόρος ή γιατρός. Σήμερα, τι θα μου έλεγαν; Έχω μεγάλη περιέργεια!

Την παρουσίαση μπορείτε να την απολαύσετε στο παρακάτω βίντεο. Κρατάει 20 λεπτά, αλλά αξίζει τον κόπο!! http://www.ted.com/talks/lang/el/ken_robinson_says_schools_kill_creativity.html?source=facebook#.US_6olicQD_.facebook

Η "νεράιδα του μήνα" έχει ως σκοπό να βάλει τη δημιουργία σε κάποιο πρόγραμμα! Πρόκειται για έναν χαρακτήρα που θα τον επινοήσετε εσείς και παρέα του τα παιδιά θα ζήσουν πολλές εμπειρίες και περιπέτειες! Μπορεί να εφαρμοστεί σε μία τάξη σχολείου ή στο σπίτι.

  • Επινοούμε τον ήρωα. 
  • Συστήνουμε στα παιδιά το χαρακτήρα. Μπορούμε να τον ζωγραφίσουμε ή και όχι, απλώς να τον περιγράψουμε με γλαφυρότητα για να σχηματίσουν τα παιδιά την εικόνα του στο μυαλό τους. Όπως θα δείτε παρακάτω, για τη δραστηριότητα ο ήρωας δεν είναι αναγκαίος. Απλώς, είναι πιο δελεαστικό για τα παιδιά να "κάνουν ό,τι τους λέει" μια κούκλα!
  • Αφιερώνουμε κάθε μήνα σε μία θεματική ενότητα - πχ. περιβάλλον, φιλοζωία, σχολείο, θέατρο, λογοτεχνία, τηλεόραση και υπολογιστές (η τεχνολογία είναι μέσα στη ζωή μας, δεν μπορούμε να την αποφύγουμε, οπότε καλό είναι να τη διδαχθούμε!), σπίτι, οικογένεια, μαγειρική....και αυτοσχεδιάζουμε!! Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παραμύθια, παιχνίδια, ζωγραφική, στολές... 
  • Παραλλαγή: κάθε μήνας έχει τις γιορτές του, καθώς και σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Μαθαίνουμε για αυτά και φτιάχνουμε ιστορίες και παιχνίδια ρόλων. 
Να θυμάστε ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τη φαντασία! Είναι δύναμη, όχι κουσούρι! Και είναι κάτι που το έχουμε όλοι μας. Αν σας φαίνεται αδύνατο να επινοήσετε έναν χαρακτήρα ή να σκαρώσετε ένα παραμύθι, δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας. Παρατηρήστε την καθημερινότητα και θα καταλάβετε πόση φαντασία κρύβεται σε κάθετί που μας συμβαίνει. Πάρτε τους χαρακτήρες από ανθρώπους που γνωρίζετε, ιστορίες που έχετε ακούσει, βάλτε τους λίγο χρώμα παραπάνω και έτοιμο! Και κυρίως, μη φοβάστε να κάνετε λάθος! "Όποιος φοβάται να κάνει λάθος, δεν θα πρωτοτυπήσει ποτέ!", λέει ο Κεν Ρόμπινσον στην παρουσίασή του! Συμφωνείτε;;;

Τετάρτη 30 Μαΐου 2012

Καλά μπερδέματα!

Οι κλασικές ιστορίες, η μυθολογία και τα γνωστά παραμύθια είναι- όπως έχουμε πει σε προηγούμενη ανάρτηση- το καλύτερο υλικό για να παίξουμε δημιουργικά. Ας δούμε, τι μπορεί να γίνει, αν μπερδέψουμε τις ιστορίες, τους χαρακτήρες και τις δράσεις των ηρώων μας.

  • "Τα λες λάθος!!!". Η Κιτρινοσκουφίτσα, ο Πινόκιο που ήταν μία γυάλινη κούκλα, ο παπουτσωμένος σκύλος....Ουπς! Τι μπορεί να γίνει όταν κάνουμε τέτοιες αλλαγές στα κλασικά παραμύθια; Εκτός από τις πρώτες διαμαρτυρίες και τα γέλια που μπορεί να δημιουργήσει το λάθος μας, η ιστορία μπορεί να πάρει νέα τροπή!
  • Ολική ανατροπή. Η γιαγιά της Κοκκινοσκουφίτσας ήταν κακή και έφαγε τον καλό λύκο, ο οποίος ήταν φίλος της μικρής. Η Σταχτοπούτα έκανε τις αδελφές και τη μητριά της να υποφέρουν, με τα καπρίτσια της. Τα τρία γουρουνάκια ήθελαν να φάνε τον καλό λύκο. Το ασχημόπαπο ήταν το πιο όμορφο από όλα και όλα το ζήλευαν, αλλά ήταν κομπλεξικό και ήθελε να το παινεύουν όλη την ώρα.
  • Σαλάτα. Η Σταχτοπούτα ζούσε σε ένα σπίτι με τον παπουτσωμένο γάτο, το ασχημόπαπο και τον Σούπερμαν. Την είχαν σκλάβα και της φέρονταν πολύ άσχημα, γιατί ήθελαν να παντρευτούν μία πριγκήπισσα και δεν μπορούσαν να βρουν παπούτσι να της προσφέρουν. Μία μέρα που η Σταχτοπούτα πήγε στο δάσος να επισκεφτεί την άρρωστη γιαγιά της, πετάχτηκε ο κακός ο λύκος και τη διέταξε να του δώσει το μήλο που έτρωγε. Η Σταχτοπούτα φοβήθηκε και λιποθύμησε και ο λύκος δάγκωσε το μήλο και έπεσε κι αυτός δηλητηριασμένος στο χώμα. Τότε κατέφθασαν δύο βατράχια, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, φίλησαν τον κακό τον λύκο και τη Σταχτοπούτα και έγιναν άνθρωποι. Η πρώην βατραχίνα και ο βάτραχος ήταν μία πριγκήπισσα και ένας πρίγκηπας, που τους είχαν κάνει μάγια. Όμως, ελευθερωμένοι από τα μάγια, παντρεύτηκαν μεταξύ τους και πήγαν το λύκο και τη Σταχτοπούτα και τους άφησαν σε μία καλύβα που ζούσαν εφτά νάνοι....
  • Οι ήρωες σε καθημερινές(;) καταστάσεις. Τα τρία γουρουνάκια στο μετρό, η Χιονάτη στο σούπερ μάρκετ, η Άριελ για σκι, ο Κακός ο Λύκος στο λούνα πάρκ, ο Παπουτσωμένος Γάτος δοκιμάζει βατραχοπέδιλα, η Κοκκινοσκουφίτσα για ψώνια...
Αφήστε τη φαντασία σας και των παιδιών σας να καλπάσει. Μην τη φοβάστε! Η φαντασία είναι από τα λίγα ελεύθερα πράγματα, σε αυτή τη ζωή!